Dżamal ad-Din al-Afghani
Pełne imię i nazwisko |
Dżamal ad-Din Asadabadi al-Afghani |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
działacz polityczny |
Dżamal ad-Din Asadabadi al-Afghani (ur. 1838/1839 w Asadabadzie k. Hamadanu[1][2], zm. 9 marca 1897 w Stambule) – irański działacz polityczny i islamski ideolog w muzułmańskim świecie pod koniec XIX wieku, szczególnie na Bliskim Wschodzie, w Azji Południowej i Europie. Jest uważany za twórcę panislamizmu oraz przedstawiciela nurtu modernistycznego w islamie[3].
Wraz z Muhammadem Abduhem wydawał antybrytyjskie czasopismo „Nierozerwalna więź” (al-Urwah al-Wuthqa)[4], w którym zawarł swoje poglądy uwolnienienia narodów muzułmańskich spod obcej dominacji (kolonialnej) oraz rządów despotycznych. Według al-Afghaniego, państwo islamskie powinno cechować się systemem demokratycznym, konstytucyjno-parlamentarnym, z elementami socjalizmu, zawartymi w Koranie.
Natomiast państwo panislamskie miało być strukturą ponadnarodowościową, duchową „nierozerwalną więzią” wszystkich muzułmanów.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nazem al-Eslam Kermani , Tarich-e bidari-je Iranijan, Teheran: Amir Kabir, 2005–2006, s. 60–61 .
- ↑ AFḠĀNĪ, JAMĀL-AL-DĪN – Encyclopaedia Iranica [online], iranicaonline.org [dostęp 2020-11-29] .
- ↑ Roman Tokarczyk: Współczesne doktryny polityczne. 2010, s. 419.
- ↑ Oxford. Ilustrowana encyklopedia uniwersalna. Historia świata od 1800 roku do współczesności, red. H. Judge, Warszawa 1998, s. 3.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- R. Tokarczyk, Współczesne doktryny polityczne, Zakamycze 2000 r.
- Dżamal Ad – Din Al – Afghani, dostęp 2015-11-13.
- Kermani N.E., Tarich-e bidari-je Iranijan, Teheran: Amir Kabir, czerwiec 2005.
- AFḠĀNĪ, JAMĀL-AL-DĪN – Encyclopaedia Iranica, iranicaonline.org [dostęp 2020-11-29].
- ISNI: 0000000121445680
- VIAF: 96977760
- LCCN: n80009822
- GND: 118500902
- LIBRIS: 75kmm8cr0mh18bx
- BnF: 12820103j
- SUDOC: 112945724
- NLA: 35791953
- NKC: mzk2003187407
- NTA: 072921935
- BIBSYS: 97026380
- CiNii: DA07706211
- Open Library: OL108130A, OL4322329A
- PLWABN: 9810545796705606
- NUKAT: n2013011186
- J9U: 987007300397305171
- NSK: 000715256